سال ۲۰۲۲ برای بازار رمزارزها، سال بسیار زیاندهی بود. ارزش بازار رمزارزها در این سال از سقف ۳ تریلیون به ۸۰۰ میلیارد دلار رسید که بیانگر ریزش ۷۴ درصدی این شاخص میباشد. تقریبا تمامی داراییهای این بازار در سال گذشته ریزشهای شدیدی را تجربه کردند که باعث شد فعالین این بازار با زیانهای شدیدی روبرو شوند.
بیتکوین، به عنوان بزرگنرین دارایی کلاس رمزارز از نظر ارزش بازار، در ماه نوامبر سال ۲۰۲۱ سقف تاریخی ۶۹ هزار دلار را ثبت کرد اما در ژانویه ۲۰۲۲، ارزش آن با حدود ۳۱ درصد ریزش، به ۴۷ هزار دلار رسید. افت قیمتی بیتکوین در اینجا متوقف نشد و تا اواخر سال ۲۰۲۲ در محدوده ۱۶ هزار دلار نیز معامله گردید. همچنین قیمت اتریم به عنوان دومین دارایی این بازار از نظر ارزش کل، در نوامبر ۲۰۲۱ به ۴۹۰۰ دلار رسید که سقف تاریخی این رمزارز محسوب میشود. اکنون اتریم با ریزش حدود 67 درصدی، در محدوده ۱۶۰۰ دلار معامله میگردد.
دلایل بنیادی ریزش بازار
برای بررسی دقیق علت افت قیمت بازار رمزارز، ابتدا باید بررسی موشکافانهای روی علل رشد این بازار در دوران گذشته داشت. بازار رمزارزها در سال ۲۰۲۰، پس از شروع همهگیری کرونا، دچار ریزش نسبتا سنگینی شد. این ریزش که در حدود ۱ ماه طول کشید، قیمت بیتکوین را از محدوده ۱۰ هزار دلار، به کف ۳۸۰۰ دلار رساند. اما پس از گذشت یک ماه از پاندمی، با تقویت سیاستهای تسهیلی و افزایش نقدینگی در سراسر دنیا، ورود سرمایه به این بازار مجددا افزایش یافت. در اثر این اتفاق، قیمت شروع به رشد نمود و در حدود ۱ ماه بعد، در ماه مارس ۲۰۲۰، به محدوده ۱۰ هزار دلار بازگشت و در حدود دو ماه در این محدوده معامله شد. پس از این مدت، قیمت در ماه سپتامبر رالی صعودی شدیدی را آغاز کرد که به عقیده بسیاری از تحلیلگران، موج ۳ این روند قیمتی بود. این رالی در ابتدا با توییت جک دورسی، مدیر عامل پیشین توییتر، آغاز شد و اتفاقاتی که به دنبال آن افتاد، روند تقاضا را تقویت کرد. از جمله این اتفاقات، میتوان مقاله اکونومیست درباره خاصیت ضد تورمی بیتکوین و پذیرش آن توسط مردم نقاط مختلف دنیا به عنوان ابزار مبارزه با تورم، را نام برد. همزمانی این مقاله با افزایش چشمگیر نقدینگی در نقاط مخلتف دنیا، منجر به توجه سرمایهگذاران به این بازار گردید. همچنین در همین زمان، مجموعه PayPal، به عنوان یکی از بزرگترین مجموعههای ارائه دهنده خدمات مالی و اعتباری، اعلام کرد که در حال آمادهسازی خدمات معامله رمزارز و امکان مبادله آن با ارزهای فیات در بستر خود است.
این اخبار در نهایت منجر شد تا قیمت بیتکوین طی گذشت ۱ ماه و نیم، رشد ۱۰۰ درصدی را تجربه نماید و در محدوده ۲۰ هزار دلار معامله گردد. قیمت بیتکوین پس از افتی اندک، مجددا رشد خود را ادامه داد و پس از اعلام سیاستهای ترامپ مبنی بر تحریم اپلیکیشن های چینی، یک رشد ۱۰۰ درصدی دیگر را نیز تجربه کرد و در پایان سال ۲۰۲۰ به محدوده ۴۰ هزار دلار رسید.در ابتدای سال جدید میلادی، هنگامی که بیتکوین در حال اصلاح قیمتی بود، ایلان ماسک، مدیر عامل تسلا، اسپیس اکس و چند شرکت فناوری دیگر، حمایت خود از این دارایی را اعلان نمود و اندکی پس از آن نیز تسلا اعلام کرد که از این پس مشتریان خود میتوانند با استفاده از رمزارز ها اقدام به خرید خودروهای این شرکت کنند. این اتفاق منجر به رسیدن قیمت بیتکوین به ۶۴ هزار دلار شد.
قیمت در این محدوده شروع به ریزش کرد و تا ۴۸ هزار دلار، اصلاح شد. تنها ۲ هفته بعد، پس از آنکه بیتکوین در حال بازگشت از اصلاح بود، ایلان ماسک اعلام کرد که تسلا به علت نگرانیهای زیست محیطی استخراج بیتکوین، دیگر این دارایی را برای خرید خودرو پذیرش نمیکند. همچنین دولت چین نیز استخراج رمزارز در این کشور را ممنوع اعلام کرد. این اعلامیهها باعث سقوط قیمت بیتکوین از محدوده ۵۸ هزار دلار به ۳۰ هزار دلار شد. ۲ هفته پس از این ریزش، در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، بانک مرکزی ایالات متحده امریکا، فدرال رزرو، پایان سیاستهای تسهیلی خود برای همهگیری را اعلان کرد و به رشد نقدینگی پایان داد.
یک ماه بعد، در تاریخ ۲۱ جولای ۲۰۲۱، اتفاق بسیار جالبی در بازار افتاد. یکی از کارمندان شرکت آمازون، شایعهای را مبنی بر پذیرش بیتکوین توسط این شرکت منتشر کرد. این اتفاق باعث رشد ۴۷ درصدی بیتکوین تنها در چند روز شد. اگرچه آمازون بلافاصله شایعه بودن این مطلب را اعلام کرد، اما با اعلام دولت آلمان مبنی بر امکان پذیرش سپرده رمزارز در بانکهای این کشور، تقاضا دچار ضعف نشد و قیمت بیتکوین در بالای ۴۰ هزار دلار تثبیت گردید. در حدود ۱ ماه بعد، در حالی که قیمت بیتکوین همچنان در محدوده ۴۰ هزار دلار معامله میشد، سازمان بورس و اوراق بهادار امریکا (SEC) اعلام کرد که صندوق های سرمایهگذاری بیتکوین در بورس این کشور پذیرش خواهند شد. این اتفاق موجب رشد قیمت بیتکوین تا محدوده ۶۰ هزار دلار شد و در حالی که بازار به شدت صعودی بود، نرخ تورم ایالات متحده رکورد ۳۰ ساله خود را شکست. این اتفاق منجر به رشد قیمت بیتکوین تا ۶۹ هزار دلار در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۲۱ گردید که تاکنون سقف تاریخی بیتکوین است.
پس از این وقایع، بازار وارد روزهای سیاه خود شد. از یک طرف اخبار ممنوعیت استخراج در چین روز به روز گستردهتر شد و از طرف دیگر فشارهای فدرال رزرو برای کنترل تورم. در تاریخ ۶ ژانویه ۲۰۲۲ در حالی که بیتکوین در محدوده ۴۸ هزار دلار معامله میشد، فدرال رزرو اعلام کرد که قصد افزایش شدیدتر نرخ بهره را دارد. این امر موجب شد تا قیمت بیتکوین به محدوده ۳۲ هزار دلار سقوط کند. در اینجا لازم است ذکر شود که قیمت بیتکوین با شاخصهای سهام امریکا به خصوص بخش تکنولوژی، همبستگی بسیار بالایی دارد. پس از خالی شدن حباب قیمت سهام در امریکا و ریزش شدید شاخصها در کنار اعلان ورشکستی بنیاد Terra، قیمت بیتکوین بار دیگر سقوط شدیدی را تجربه کرد و از قیمت ۴۸ هزار دلار، به ۱۸ هزار دلار رسید. پایان این مرحله از ریزش، تاریخ ۱۹ ژوئن سال ۲۰۲۲ بود. در نهایت آخرین ضربه مهم به بازار، در تاریخ ۹ نوامبر سال ۲۰۲۲ اتفاق افتاد که منجر به ریزش قیمت از ۲۱ هزار دلار به محدوده ۱۵ هزار دلار گشت. اتفاق مهم این تاریخ، اعلان ورشستگی صرافی FTX به عنوان دومین صرافی بزرگ بازار رمزارزها بود. این ورشکستگی به دنبال کمبود ۲ میلیارد دلاری نقدینگی در این صرافی و عدم توانایی آن برای پرداخت وجوه مشتریان خود بود.
تحلیل بنیادی روند قیمتی بیتکوین در سال ۲۰۲۳
حال که مروری بر اتفاقات و حوادث روند بیتکوین در سالهای اخیر داشتیم، میتوانیم با بررسی و تحلیل وقایع تاثیرگذار بر قیمت بیتکوین و به تبع آن سایر رمزارزهای این بازار در سال ۲۰۲۳ بپردازیم. همانطور که در بخش گذشته دیدیم، در حال حاضر مهمترین عامل تعیین وضعیت قیمت این بازار در کنار اخبار و اتفاقات حاشیهای، سیاستهای کلان اقتصادی به ویژه در امریکا میباشد. این سیاستها بر جریان نقدینگی در بازارها از جمله بازار رمزارزها تاثیر بسیاری دارد.
با توجه به سیاستهای فدرال رزرو مبنی بر افزایش نرخ بهره تا بالای ۵ درصد، بازار رمزارز ها همچنان تحت فشار این تصمیمات قرار دارد. پیشبینی میشود که فدرال رزرو این روند افزایش را تا رسیدن به تورم پایدار در محدوده ۲ درصد ادامه دهد. در ماه گذشته، تورم امریکا ۶.۵ درصد قرائت شد که در قیاس با سقف ۹.۱ درصدی در سال ۲۰۲۲، بیانگر سیر نزولی این شاخص است. از طرفی نرخ بهره فدرال رزرو اکنون در محدوده ۴.۷۵ درصد قرار دارد که به سقف مورد نظر نزدیک میباشد. در صورتی که روند تورم به همین شکل ادامه یابد، می توان انتظار داشت در سه ماهه سوم سال میلادی جاری، فدرال رزرو از سیاستهای انقباضی خود دست بکشد و در اواخر این سال، شاهد گشایش در بازارهای مالی باشیم.
بیان این نکته شایان ذکر است که رکود اقتصادی هنوز به سقف خود نرسیده است و انتظار میرود در ۶ ماهه نخست سال ۲۰۲۳، شاهد اوج این رکود باشیم؛ اگرچه با توجه به عملکرد مناسب فدرال رزرو در این مدت، انتظار خروج آسان از این رکود منطقی میباشد. همچنین در ژانویه سال ۲۰۲۴، با هاوینگ بیتکوین مواجه خواهیم بود. به طور خلاصه، در هر ۴ سال، درآمد ماینرهای بیتکوین به نصف میزان قبلی تعدیل پیدا میکند که موجب افزایش قیمت خواهد شد.
با توجه به شواهد بیان شده، بازار رمزارز ها تا اواسط سال ۲۰۲۳، احتمالا یک کف قیمتی دیگر را نیز تجربه نماید. اما با شروع ۶ ماهه دوم این سال و به دنبال رونق مجدد بازارهای مالی، بیتکوین نیز احتمالا به روند نزولی خود پایان خواهد داد و برای شروع روند صعودی جدیدی در سال ۲۰۲۴، آماده خواهد شد.