فرض کنید در کالیفرنیا هستید، به دنبال محل تلاقی کوه و دریا بگردید. درست در همین محل چشمتان به نام آشنایی برخورد میکند، یکی از بزرگترین کسبوکارهای تاریخ جهان؛ گوگل. این موتور جستوجو بیش از دو دهه صفحهی محبوب انسانها برای ورود به اینترنت بودهاست. در هر ثانیه بیش از صدهزار جستوجو توسط این محصول انجام میشود و به لطف الگوریتم هوشمند قوی آن، پاسخها باب میل ماست. . امکان ندارد تا کنون اصطلاح «گوگل کن» را نشنیده باشید، توانایی بالا این محصول سبب شده تا اسم شرکت گوگل تبدیل به یک فعل پر کاربرد در زندگی ما شود. شاید اسم گوگل تنها یک موتور جستوجو را در ذهن شما تداعی کند اما به اشتباه نیوفتید؛ گوگل یکی از بزرگترین پلتفرمهای تبلیغات جهانی است. الگوریتم هوشمند این محصول با نشاندادن تبلیغات مرتبط با جستوجوی شما روزانه هزاران فرصت فروش را مهیا میسازد.
دقت و کارایی بالای این موتور جستوجو باعث شده تنها با یک بار استفاده از آن مشتری ثابتش شوید. تمامی موتورهای جستوجوی جهان روی هم تقریبا یک دهم گوگل سهم از بازار موتورهای جستوجو را دارند و بیش از ۹۰ درصد بازار در اختیار گوگل است.
تعدیل گسترده نیرو توسط شرکت های فناوری
سیلیکون ولی قبلاً رکودهای بزرگی را تجربه کردهاست اما حوزه فناوری از لحاظ تاریخی صنعتی انعطافپذیر بوده و به لطف بزرگی و فراگیر بودن، از اکثر چالشهای اقتصادی رهایی یافتهاست. مارگارت اومارا، مورخ دره سیلیکون در دانشگاه واشنگتن، می گوید: «حدود یک دهه است که در این صنعت گسترش فوق العادهای صورت گرفته و تکنولوژی از ابتدا یک صنعت بسیار رشد محور بودهاست؛ از زمانی که بیش از 50 سال پیش برای اولین بار ساخت ریزتراشه ها در سیلیکون ولی آغاز شد».
اکنون نیز ریزش مشاغل در شرکتهای فناور در حال افزایش است زیرا کندی رشد اقتصاد، نرخ بهره بالا برای مبارزه با تورم و ترس از رکود احتمالی در سال آینده، شرکتهایی را که 10 سال بازار صعودی را رهبری کردند، وادار به سازگاری با شرایط جدید پس از همهگیری میکند.
گوگل اعلام کرده است که قصد دارد 12 هزار نفر از کارکنان خود را اخراج کند ، همچنین مایکروسافت اعلام کرده است که 1۰ هزار کارمند خود را تعدیل می کند. همچنین آمازون دور جدیدی از تعدیل مشاغل را آغاز کرده که انتظار میرود بیش از 18 هزار کارمند را حذف کند و بزرگترین کاهش نیروی کار در تاریخ 28 ساله صنعت خردهفروشی الکترونیک را رقم بزند.
همچنین تعداد بسیار زیادی از دیگر شرکتهای تکنولوژی نیز دست به تعدیل نیرو زدهاند که بر اساس گزارش سازمانهای ردیابی مشاغل، در مجموع 200 هزار تعدیل نیرو در این حوزه توسط شرکتهای بزرگ انجام شدهاست.البته باید این موضوع را در نظر داشت که این تعدیلها به دنبال دورهای از استخدام بسیار گسترده در سال ۲۰۲۰ بود. در حالی که آمازون و متا تعداد کارکنان خود را در طول همهگیری دو برابر کردهاند، مایکروسافت و گوگل تعداد کارکنان خود را بیش از 50 درصد افزایش دادند و اپل نیز نیروی کار خود را تا حدود 20 درصد در طول همهگیری تقویت کرد. بیان این نکته شایان ذکر است که اپل تنها شرکت بزرگ فناوری است که هنوز تعدیل نیروهای خود را اعلام نکرده است.
متا اولین شرکتی بود که اخراج گستردهی کارکنان خود را اعلام کرد. پیام مارک زاکربرگ، مدیر عامل این شرکت در مورد کاهش کارکنان، پاسخ بسیاری از سوالات را دربارهی استخدام بیش از حد در طول همهگیری داد و میتوان استنباط کرد که این روند، اشتباهی اساسی توسط این شرکت بوده و بدون در نظر گرفتن شرایط بعد از همهگیری انجام شده است.زاکربرگ در پیام خود نوشته است: «نه تنها تجارت آنلاین به روندهای قبلی بازگشته، بلکه رکود اقتصاد کلان، افزایش رقابت و از دست دادن سیگنالهای تبلیغاتی باعث شده است که درآمد ما بسیار کمتر از آن چیزی باشد که من انتظار داشتم. من اشتباه کردم و مسئولیت آن را بر عهده میگیرم».این پیام زاکربرگ را می توان به شرکتهای دیگر در حوزه فناوری نیز مربوط دانست. این شرکتها پس از رشد بالای نقدینگی ناشی از سیاست های تسهیلی دولت فدرال در دوران همهگیری، اقدام به افزایش چشمگیر نیروی کار خود داشتند. این موضوع منجر به سخت شدن شرایط نگهداری نیروی کار در دوران پس از همهگیری گردید.
وضعیت حقوق و دستمزد، انواع مشاغل ایجاد شده و ریسک های حال حاضر بنگاه ها
حقوق و دستمزد غیرکشاورزی در ماه گذشته 223 هزار واحد افزایش یافت که پس از افزایش 256 هزار واحدی در ماه نوامبر، کمترین افزایش در دو سال اخیر است. با این حال رشد شغلی، بیش از دو برابر میزان 100 هزار واحدی است که فدرال رزرو انتظار دارد تا مطمئن شود تورم در حال کاهش است. اقتصاددانانی که در نظرسنجی رویترز شرکت کردند، پیشبینی میکنند که حقوق و دستمزد 200 هزار واحد افزایش مییابد.
افزایش اشتغال در ماه گذشته بیشتر ناشی از صنعت توریسم و تفریحات و سرگرمی بود که 67 هزار شغل را ایجاد کرده است. رستورانها، کافیشاپ ها و همچنین مکانهای تفریحی، بیشترین افزایش استخدام را به خود اختصاص دادهاند. اشتغال در صنعت مراقبتهای بهداشتی به میزان 55 هزار شغل افزایش یافته است. حقوق و دستمزدهای ساخت و ساز، علیرغم فروپاشی بازار مسکن به دلیل افزایش هزینههای استقراض، 28 هزار واحد و اشتغال واحد های تولیدی ۸ هزار واحد افزایش یافت.
کاهش اخیر در اشتغال خانوارها این گمانهزنی را برانگیخته است که حقوق و دستمزد غیرکشاورزی - معیار اصلی افزایش اشتغال - کمتر از میزان رشد مشاغل است. اگرچه شرط انعطافپذیری بازار کار، علیرغم اینکه فدرالرزرو سریعترین چرخه افزایش نرخ بهره را از دهه 1980 در ماه مارس گذشته آغاز کرد، تنها با حفظ هزینههای مصرفکننده، اقتصاد را تقویت میکند اما با این حال، این خطر را برای بنگاهها و بازارهای مالی افزایش می دهد که فدرال رزرو نرخ بهره هدف خود را بالاتر از اوج 5.1 درصدی که ماه گذشته پیش بینی کرده بود برساند و آن را برای مدتی در آنجا نگه دارد.
صندوقهای بیمه مشاغل، در آسیبپذیر ترین حالت خود
همانطور که گفته شد، تقریباً سه سال پس از اینکه همهگیری کووید-19 باعث بدترین بحران بیکاری در ایالات متحده از زمان رکود بزرگ شد، اکنون نرخ بیکاری به پایینترین حد خود از شروع همهگیری رسیده است. با این حال تعداد آمریکاییهایی که هنوز به مزایای بیکاری نیاز دارند و به موقع آنها را دریافت نمیکنند، در برهه زمانی کنونی رو به افزایش است. اگر ایالتها ظرف 21 روز پس از درخواست بیمهی بیکاری، وجوه آن را صادر کنند، دولت فدرال این پرداخت را «به موقع» در نظر می گیرد. در مارس 2020، تقریبا 97 درصد از پرداخت ها به موقع بوده و طبق دادههای وزارت کار ایالات متحده ، اکنون این سهم به طور متوسط 78 درصد است. این در حالی است که اداره کار امریکا، میزان بالای 87 درصد از پرداختهای به موقع را به عنوان معیار عملکرد مناسب در این خصوص در نظر میگیرد.
کارشناسان این اختلاف را (تاخیرهای طولانیتر علیرغم درخواستهای کمتر برای رسیدگی) به مشکلات باقیمانده پس از همهگیری و سازمانهای دولتی که قبلاً با فشارهای مالی در حال حرکت به سمت بحران بودند، نسبت میدهند. با بسته شدن مشاغل به دلیل دستورات "ماندن در خانه" برای مهار شیوع ویروس، درخواست بیمهی بیکاری افزایش یافت. تا اوایل آوریل، کارگران حدود 6 میلیون درخواست را در یک هفته ثبت کردند. پیش از این، رکورد قبلی۶۹ هزار وپانصد درخواست در سال 1982 بوده است. تا پایان سال 2020، تقریبا 40 میلیون نفر مزایای بیکاری دریافت کردند.
بر اساس گزارش موسسه GAO، بودجهی اداری برای بیمههای بیکاری ایالتی بین سالهای مالی 2010 تا 2019، حدود 21 درصد کاهش یافته است. اندی استتنر، معاون مدیر سیاست در دفتر نوسازی بیمهی بیکاری وزارت کار، در گزارشی گفته است که بودجه فدرال برای این برنامه ها در نهایت به پایین ترین حد خود از دهه 1970 در آستانه همهگیری رسیده است. او همچنین گفت که منابع مالی در آخر سال مالی 21 درصد کاهش یافته است و از 3.3 میلیارد دلار در سال 2021 به 2.6 میلیارد دلار در سال 2022 رسیده است. روند نزولی در این مدت منعکس کنندهی تنش اساسی در ساختار این سیستم است. زیرا ایالت ها بر اساس حجم کار اداری خود، مانند حجم مطالباتی که ایالتها پرداخت میکنند، بودجه دریافت می کنند.این موضوع منجر به افزایش چشمگیر ریسکهای این موسسات شده است و می توان گفت با کوچکترین موج بیکاری، این صندوقها دچار بحران مالی بسیار بزرگی خواهند شد.
کسب و کار های کوچک، نوید بخش مهار بحران مشاغل
بررسی دادههای نیروی کار جفریز نشان میدهد، شرکتهای کوچک تقریبا بار رشد تمام مشاغل در ایالات متحده را از زمان شروع همهگیری کووید-19 به دوش کشیدهاند و تقریباً چهار مورد از پنج فرصت شغلی موجود را تشکیل میدهند. از فوریه 2020، کسبوکارهای کوچک یا به عبارتی شرکتهایی با کمتر از 250 کارمند، 3.67 میلیون نفر بیشتر از تعداد افرادی که اخراج شدهاند یا کار را ترک کردهاند، استخدام کردند. در حالی که کسبوکارهای بزرگتر یا به عبارتی شرکتهایی که ۲۵۰ کارمند یا بیشتر دارند، در طول این مدت بر اساس دادههای اداره کار امریکا به طور خالص ۸۰۰ هزار شغل را کاهش دادهاند.
الیزابت ترنبیث، رئیس فرنچایز در حوزه تامین نیروی کار، گفته است که در ماههای اخیر از سوی کسبوکارهای کوچک و متوسط که به دنبال نیروی کار هستند، بسیار تحت فشار قرار گرفته است. او همچنین گفته: «ما تماسهای ناخواستهی بسیار بیشتری از طیف وسیعی از صنایع کوچک دریافت کردهایم که برای تقویت مجدد نیاز به کمک داشتند» .
بر اساس دادههای جفریز، کسبوکارهای کوچک 78 درصد از فهرستهای شغلی ایالات متحده را در ماه دسامبر و 91 درصد از افزایش فرصتهای شغلی پس از همهگیری را به خود اختصاص دادهاند. ایجاد تسهیلات برای رشد این شرکتها، اکنون میتواند راهکار بسیار مهمی را برای رفع این مساله به عرصه ظهور برساند.